Người bắc nhịp cầu điện ảnh Việt Nam - Nhật Bản

Tình yêu đặc biệt với Vi???t Nam

Ako Akiba (SN 1966) biết đến Vi???t Nam từ khi còn nhỏ, qua những câu chuyện từ bố mẹ của mình kể. Trong kí ức của chị, bố mẹ Ako Akiba khi ấy là giáo viên đã tham gia phong trào phản chiến chống chiến tranh ở Vi???t Nam do Mỹ xâm lược. Vì thế, trong nhà chị có nhiều truyện tranh thiếu nhi Vi???t Nam. Từ đó, những hình ảnh, những câu chuyện về Vi???t Nam đã hằn sâu trong tâm trí chị. Khi vào thi vào Đại học ngoại ngữ Tokyo, Ako Akiba đã quyết định đăng kí học tiếng Anh và tiếng Việt. “Bố mẹ ảnh hưởng đến tôi về Vi???t Nam nên tôi đã quyết tâm học tiếng Việt và đó cũng là cơ duyên tôi gắn bó với Vi???t Nam”, Ako chia sẻ.

Năm 1986, lần đầu tiên Ako Akiba sang Vi???t Nam du lịch. Khi ấy, cô gái Nhật ấn tượng về con người Vi???t Nam tình cảm, thân thiện, gắn bó với nhau. Sau đó năm 1990 Ako Akiba đăng kí học 1 năm tiếng Việt tại trường Đại học Ngoại ngữ, Đại học Quốc gia Hà Nội. Sau khi ra trường Ako Akiba thường xuyên đến Vi???t Nam du lịch và công tác. Từ đó, chị dành một tình yêu đặc biệt cho Vi???t Nam mà ở đó chị có rất nhiều bạn bè thân thiết.

“Mỗi lần đến Vi???t Nam tôi đều bất ngờ, Vi???t Nam ngày càng thay đổi và phát triển. Được dạo quanh phố phường, ăn những món ăn ngon khiến tôi ngày càng yêu Vi???t Nam hơn”, Ako Akiba chia sẻ.

Làm phụ đề tiếng Nhật cho 50 bộ phim Vi???t Nam

Chị Ako Akiba cho biết, trước đây, người dân Nhật Bản ít cơ hội xem điện ảnh Vi???t Nam. Năm 1980 có chiếu bộ phim Vĩ tuyến 17 ngày và đêm, Cánh đồng hoang. Khoảng những năm 1990 Nhật Bản có xu hướng chiếu phim đạo diễn Việt Kiều như Trần Anh Hùng, Tony Bùi. Tuy nhiên, những năm gần đây, các liên hoan phim quốc tế Nhật Bản, bắt đầu trình chiếu nhiều các bộ phim của Vi???t Nam, đề cập, giới thiệu các tác phẩm phim nổi tiếng của Vi???t Nam.

Với vốn tiếng Việt phóng phú cùng với am hiểu về văn hóa, đất nước, con người Vi???t Nam, Ako Akiba bắt đầu làm phụ đề tiếng Nhật cho các bộ phim Vi???t Nam từ năm 1990, khi cộng tác với Liên Hoan Phim Asia Focus Fukuoka International. Cho đến nay Ako Akiba dịch phụ đề cho 50 bộ phim Việt, trong đó có nhiều phim mới hoặc phim cũ kinh điển của Vi???t Nam. Có thể kể đến như: Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh, Ròm, Chuyện của Pao, Mùa hè chiếu thẳng đứng... Bên cạnh làm phụ đề, chị còn làm phiên dịch cho các đoàn làm phim Vi???t Nam sang dự các liên hoan phim tại Nhật Bản.

“Bộ phim nào làm phụ đề tiếng Nhật với tôi cũng hay và có ấn tượng riêng. Nhưng tôi nhớ nhất là bộ phim Lưỡi dao của Lê Hoàng. Đây là phim đầu tiên tôi làm phụ đề tiếng Nhật Bản một mình từ đầu đến cuối. Cảm xúc lúc ấy thật vui và khó tả”, Ako Akiba chia sẻ.

Chị cũng tâm sự, những năm đầu làm phụ đề tiếng Nhật cho bộ phim Vi???t Nam khá là vất vả vì, có nhiều bộ phim kinh điển không có đầy đủ kịch bản, phải nghe lời thoại, chính tả, thậm chí chị phải nhờ người Vi???t Nam ở Nhật Bản hỗ trợ. Tuy nhiên, những năm gần đây, các phim Vi???t Nam trình chiếu ở Nhật Bản đều có kịch bản nên công việc của chị không còn nhiều khó khăn.

Gần 30 năm gắn bộ phim Việt, Ako Akiba thân thiết với nhiều đạo diễn phim nổi tiếng của Vi???t Nam như đạo diễn Đặng Nhật Minh, Lê Hoàng, Lương Đình Dũng, Phan Đăng Di, Hồng Ánh, Nguyễn Quang Dũng, Phan Gia Nhật Linh … Chị là người đồng hành cùng với các đạo diễn Vi???t Nam khi họ tham dự các sự kiện ở Nhật Bản.

Thúc đẩy giao lưu nhân dân hai nước

Không chỉ làm thông dịch viên Việt - Nhật, phụ đề phim, Ako Akiba còn là một giảng viên, nhà văn. Hiện tại, Ako Akiba đang làm giảng viên thỉnh giảng tại Đại học Ngoại ngữ Tokyo và Đại học Seinan Gakuin. Ngoài ra, chị còn viết sách liên quan đến tiếng Việt, sách giới thiệu tiếng Việt, tuyển tập hội thoại du lịch Việt – Nhật.

Bên cạnh đó, chị còn đảm nhận vai trò cố vấn tại Hiệp hội hữu nghị Kyushu -Vi???t Nam để thúc đẩy giao lưu nhân dân hai nước. Theo chị nền tảng của mối quan hệ tốt đẹp giữa Nhật Bản và Vi???t Nam được tạo nên từ tình đoàn kết trên cơ sở giao lưu nhân dân và tình cảm giữa hai nước.

Tháng 2/2023, Ako Akiba đã tổ chức buổi chiếu phim Vi???t Nam “Cha cõng con” của đạo diễn Lương Đình Dũng để quảng bá phim Vi???t Nam tại Nhật và tổ chức toạ đàm, giao lưu tại trường Đại học ngoại ngữ Tokyo với 200 khán giả. Đây là sự kiện đánh dấu trong năm 2023 và theo chị, trong tương lai sẽ có nhiều buổi chiếu phim và giao lưu phim Vi???t Nam và Nhật Bản để tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau của nhân dân hai nước thông qua các hoạt động giới thiệu các bộ phim nổi tiếng của Vi???t Nam.